Westen
heeft het terrorisme aan zichzelf te wijten.
![](IMGA0029.JPG)
Demonstratie
in Amsterdam 30 september 2001
Hoofdpagina
USA:
Schurkenstaat
nummer 1
De geïndustrialiseerde wereld, die alles afwijst
dat vreemd is aan haar eigen cultuur,
heeft daardoor het terrorisme bevorderd, meent
Baltasar Garzón.
(NRC Handelsblad 04-10-2001)
Afghanistan, het regime van de Taliban, Osama Bin
Laden of zijn volgelingen – voor
sommigen is het allemaal één pot nat. Maar wanneer wij
niet protesteren tegen een militaire
aanval, begaan wij een ernstige vergissing of maken we ons schuldig
aan stilzwijgende
medewerking aan de oorlogszuchtige plannen, die de Amerikaanse leiders
bij herhaling verkondigen.
Het is spijtig
dat het Westen, en met name de Europese landen, zich daar zonder
protest bij neerleggen. Het zou ons wanhopig moeten
stemmen. Natuurlijk worden ook
grootse redevoeringen gehouden en belangrijke akkoorden
getekend, maar uiteindelijk
accepteert het Westen een gewelddadige reactie en
werk er aan mee.
Dat de VS zouden
reageren zoals ze beloven, hoeft niemand te verbazen. Maar dat
andere landen erin meegaan, viel moeilijk te voorzien.
Het is alarmerend dat landen als Frankrijk
en Spanje niet hebben geprotesteerd, geen ‘nee’
hebben gezegd tegen een gewelddadige reactie als
enige mogelijkheid en dat ze de grote leugen van
een ‘definitieve oplossing’ voor het terrorisme
niet aan de kaak hebben gesteld.
In mijn land
duurt de strijd tegen terrorisme al dertig jaar en dagelijks wordt geroepen
dat
recht en rechtvaardigheid er de beste remedie tegen
vormen. Spanje kan nu moeilijk een legerhelm
opzetten en zijn onvoorwaardelijke steun aanbieden
aan het mogelijk bombarderen van niets, aan een
massaslachting te midden van armoede en aan het
schenden van de meest elementaire logische
wet: dat geweld geweld voortbrengt. De spiraal van
het terrorisme wordt gevoed door het aantal
doden onder zijn slachtoffers.
Er is wel gezegd
over het terrorisme, met name over de islamitische of fundamentalistische
variant ervan, dat het een wereldwijde bedreiging
vormt. Maar het is een verschijnsel dat kon groeien
dankzij het feit dat het Westen alles verwerpt dat
afwijkt van de eigen cultuur of de ‘beschaafde wereld’.
Het Westen en zijn politieke, militaire, sociale
en economische hiërarchieën hebben zich altijd meer
beziggehouden met het corrupte, beschamende opvoeren
van productie, speculatie en winst, dan met
een behoorlijke herverdeling van de rijkdom.
De voorkeur
ging uit naar maatschappelijke uitsluiting in plaats van integratie en
toenemende migratie.
En het Westen wilde geen uitstaande schulden kwijtschelden,
maar stond op terugbetaling, in plaats van dat
geld aan te wenden in dezelfde landen die nu om
hulp en begrip worden gevraagd. Voor al die bewuste misstappen
krijgt het Westen nu de verschrikkelijke rekening
van fanatiek religieus geweld gepresenteerd.
Duurzame vrede
en vrijheid kunnen slechts worden bereikt met recht, rechtvaardigheid,
respect
voor verscheidenheid, bescherming van mensenrechten
en afgewogen, rechtvaardige reacties. Vrede op
misère gedijt niet. En vooral mag niet vergeten
worden dat er een moment zal komen waarop gerechtigheid
zal worden geëist van degenen die voor deze
fouten verantwoordelijk zijn en die een historische kans om de
wereld rechtvaardiger te maken voorbij hebben laten
gaan.
Ik denk daarbij
niet aan het soort gerechtigheid dat geëist wordt van degenen die
de tragische
gebeurtenissen van 11 september hebben beraamd en
uitgevoerd. Daarvoor zijn er het nationale en
internationale recht, de inlichtingendiensten en
politieorganisaties die het bewijsmateriaal moeten vergaren
dat nodig is voor een rechtvaardig proces. Men kan
namelijk niet volstaan met te zeggen dat het bewijs
er wel is, maar niet openbaar gemaakt kan worden
omdat de bronnen dan misschien in gevaar komen.
Dat is geen serieuze benadering, dat is domweg onwettig.
Iedereen is
er natuurlijk allang van overtuigd dat Osama Bin Laden de schuldige is.
Waarschijnlijk is
hij dat ook, als onbetwist leider van het islamitische
fundamentalistische terrorisme. Het gaat om een afschuwelijke
misdaad, maar een fatsoenlijk proces hoort wel bij
onze reactie. In hun haast om Bin Laden te elimineren lijken de
westerse leiders dat feit te zijn vergeten. En dat
is ernstig.
De gerechtigheid
die is bedoel moet niet alleen worden geëist van de Taliban met hun
wrede en
onderdrukkende regime, maar ook van de leiders van
westerse landen die, zonder gevoel van verantwoordelijkheid
en via de media, paniek hebben gezaaid onder het
Afghaanse volk. Met een dreigende invasie in het vooruitzicht zien
de Afghanen zich genoodzaakt op de vlucht te slaan
richting vermeende vrijheid en veiligheid. Maar in werkelijkheid
vluchten ze richting een menselijke catastrofe.
Wie zal verantwoording afleggen voor al die doden? Wie zal
verantwoording afleggen voor de gedwongen migratie?
De dood van een paar duizend Afghanen zal de westerse
leiders waarschijnlijk weinig interesseren, want
alle grootse redevoeringen ten spijt is hun lot reeds bezegeld.
De reactie
waar ik voor opteer, is geen militaire, maar één die is gebaseerd
op recht, via de directe
goedkeuring van een internationaal verdrag over
terrorisme. Een dergelijk verdrag zou onder meer regels
moeten behelzen voor de samenwerking tussen politie
en justitie, en regels die het mogelijk maken onderzoek
te doen in belastingparadijzen, de ratificatie van
het statuut van het Internationaal Strafhof en een definitie van
terrorisme als misdaad tegen de menselijkheid.
Het wordt tijd
om door één lens te kijken naar de principes van de territoriale
soevereiniteit, mensenrechten,
veiligheid, samenwerking en de wereldwijde berechting
van misdaden. Dat zou het doel moeten zijn van de coalitie
van landen tegen terrorisme.
Baltasar Garzón is rechter in Spanje en
houdt zich bezig met de bestrijding van terrorisme. @ El Pais